Aslında bir kaç aydır raf etkinlikleri ile ilgileniyorum ama artık sistemli olarak devam ettirmeye karar verdim. Peki nedir bu bahsettiğim raf sistemi ve nasıl uygulanır?
Maria Montessori'ye göre çocuk özgürlükten ve kendi tercih ettiği işle uğraşmaktan keyif alır ve bu şekilde öğrenir. Montessori sınıflarında istediği materyale istediği zaman ulaşabilen ve istediği kadar tekrar yapabilen çocuklar vardır. Çocuğa bu ortamı sağlamak, evde ebeveynlerin, okulda öğretmenlerin görevidir.
Tabii ev okul gibi olmuyor, olması da beklenmiyor zaten. Fakat mantığın oturmuş olması gerek. Yani eğer bu işe gönül verdiysek çocuğun düzeni, seçme özgürlüğünü evde de tatması gerek. Bu demek değil ki okul gibi bir çok materyalimiz, bir sürü raflarımız olsun, hepsi çocuğa aynı anda sunulsun. Hayır, burada kasıt çocuğun gelişim durumuna ve ihtiyaçlarına göre hazırlanmış bazı materyallerin, çocuk belli bir kazanımı elde edene ve artık o materyalle ilgilenmeyene kadar çocuğun ulaşabileceği bir yerde bulunması ve o materyal kaldırıldıktan sonra yerine bir üst gelişim sağlayacak veya kazanılmış beceriyi pekiştirecek farklı bir materyalin konulması.
Bu sistemde önemli bir nokta düzen. Yani bu raflar hazırlandığında çocuğa her hangi bir oyuncak rafı gibi tanıtılmayacak. Belli bir prosedürü olacak. Yani çocuk çalışmak istediği materyali alacak, masasına yada kiliminin üzerine koyarak çalışacak, işi bitince aldığı gibi düzenleyerek yerine götürecek. Tabii bu hemen olacak bir şey değil, özellikle 2,5 yaşından küçük çocuklar için fakat düzenli bir rehberlikle zamanla yerleşiyor.
Bir de uygulama meselesi var. Diyelim ki bir materyal hazırladık ve çocuğa sunduk. Fakat çocuk o materyalle olması gerektiği gibi çalışmıyor. Farklı bir şeyler yapıyor. Böyle bir durumda hiç karışmamak gerek. Sadece gözlemleyerek beklemeliyiz. Eğer bizden nasıl yapılacağına dair bir yardım isterse o zaman müdahale edip, bunu şu şekilde yapman gerekiyor diyebiliriz. Fakat eğer çocuk çalışmak yerine materyale zarar veriyorsa, bu şekilde olmayacağını söyleyerek uyarıp daha sonra materyali önünden alabiliriz. Çocuğun çalışmak yerine zarar vermek istediği veya hiç ilgilenmediği materyali, gelişimine göre çok zor yada çok kolay mı diye incelemek gerekir. Çocuğa çok zor veya kolay gelmişse ilgilenmeye bilir. Böyle durumda çocuk zorlanmaz, materyal değiştirilir veya başka bir zaman tekrar sunularak çocuk gözlemlenir. Bunlardan daha önce aktarma çalışması ile ilgili yazımda da bahsetmiştim, burada da hatırlatmak istedim.
Bir de materyal hazırlama meselesi var. Montessori de materyaller 5 grupta toplanabilir. Bunlar;
a. Günlük hayatla ilgili Materyaller
b. Duyuların eğitimi ile ilgili materyaller
c. Dil gelişimi ile ilgili materyaller
d. Matematikle ilgili materyaller
e. Evren ile ilgili eğitime yönelik materyaller
Ben kendi raflarımda Azra'nın yaşını göz önüne alarak ağırlıklı olarak bunlardan üçünü yani; Günlük hayat, duyuların eğitimi ve dil gelişimi materyallerini kullanıyorum. Günlük hayat materyallerini özellikle ince motor gelişimini destekleyecek olanlardan seçiyorum.
İşte bu hafta için hazırladığım raf sistemim.
Gördüğünüz gibi sadece 6 materyal var. Azra'nın yaşı itibariyle az ve öz olması gerekiyor. Bu hafta aktarma koymadım çünkü uzun zamandır vardı. Bunlardan birinden sıkılınca aktarma ile değiştireceğim.
Resimlerden belli oluyor ama kısaca bahsedeyim.
1. tepsimiz, dil gelişimi için. Okyanus canlılarından dört tanesini tanıtıyorum.
2. duyusal tepsimiz; Marakaslar ile ritim yapma.
3. tepsimiz ince motor gelişimi için şişeye kulak çubuğu atma. Yalnız bu resimden sonra şişenin altına geniş bir dikdörtgen yapıştırdım çünkü düşüyordu. Azra bu etkinliği çok sevdi.
4. çubuklara halka takma. Bunları sırasına göre yapamıyor tabii fakat hepsini çıkarıp geri takıyor.
5. ahşap küplerimiz.
6. keşif sepeti, içinde Azra'nın daha önce görmediği eşyalar var. Mesela bulaşık teli gibi :) Yalnız bunları bulmakta çok zorlandım çünkü bizim kızın ellemediği şey yokmuş evde :)
Bunların dışında tabii oyuncaklar da var odada fakat sayısı çok fazla değil. Tabii farklı günlük etkinlikler de yapmaya devam ediyoruz mesela neredeyse her gün pirinçlerle oynuyoruz, aktarma yapıyoruz. Azra evde bir çarşaf bulduğu anda yere serip üzerine oturuyor ve oyun bekliyor :)
Azra talep ettikçe raflarımızı değiştireceğim, değiştirdikçe sizinle paylaşacağım :)
Bir de uygulama meselesi var. Diyelim ki bir materyal hazırladık ve çocuğa sunduk. Fakat çocuk o materyalle olması gerektiği gibi çalışmıyor. Farklı bir şeyler yapıyor. Böyle bir durumda hiç karışmamak gerek. Sadece gözlemleyerek beklemeliyiz. Eğer bizden nasıl yapılacağına dair bir yardım isterse o zaman müdahale edip, bunu şu şekilde yapman gerekiyor diyebiliriz. Fakat eğer çocuk çalışmak yerine materyale zarar veriyorsa, bu şekilde olmayacağını söyleyerek uyarıp daha sonra materyali önünden alabiliriz. Çocuğun çalışmak yerine zarar vermek istediği veya hiç ilgilenmediği materyali, gelişimine göre çok zor yada çok kolay mı diye incelemek gerekir. Çocuğa çok zor veya kolay gelmişse ilgilenmeye bilir. Böyle durumda çocuk zorlanmaz, materyal değiştirilir veya başka bir zaman tekrar sunularak çocuk gözlemlenir. Bunlardan daha önce aktarma çalışması ile ilgili yazımda da bahsetmiştim, burada da hatırlatmak istedim.
Bir de materyal hazırlama meselesi var. Montessori de materyaller 5 grupta toplanabilir. Bunlar;
a. Günlük hayatla ilgili Materyaller
b. Duyuların eğitimi ile ilgili materyaller
c. Dil gelişimi ile ilgili materyaller
d. Matematikle ilgili materyaller
e. Evren ile ilgili eğitime yönelik materyaller
Ben kendi raflarımda Azra'nın yaşını göz önüne alarak ağırlıklı olarak bunlardan üçünü yani; Günlük hayat, duyuların eğitimi ve dil gelişimi materyallerini kullanıyorum. Günlük hayat materyallerini özellikle ince motor gelişimini destekleyecek olanlardan seçiyorum.
İşte bu hafta için hazırladığım raf sistemim.
Resimlerden belli oluyor ama kısaca bahsedeyim.
1. tepsimiz, dil gelişimi için. Okyanus canlılarından dört tanesini tanıtıyorum.
2. duyusal tepsimiz; Marakaslar ile ritim yapma.
3. tepsimiz ince motor gelişimi için şişeye kulak çubuğu atma. Yalnız bu resimden sonra şişenin altına geniş bir dikdörtgen yapıştırdım çünkü düşüyordu. Azra bu etkinliği çok sevdi.
4. çubuklara halka takma. Bunları sırasına göre yapamıyor tabii fakat hepsini çıkarıp geri takıyor.
5. ahşap küplerimiz.
6. keşif sepeti, içinde Azra'nın daha önce görmediği eşyalar var. Mesela bulaşık teli gibi :) Yalnız bunları bulmakta çok zorlandım çünkü bizim kızın ellemediği şey yokmuş evde :)
Bunların dışında tabii oyuncaklar da var odada fakat sayısı çok fazla değil. Tabii farklı günlük etkinlikler de yapmaya devam ediyoruz mesela neredeyse her gün pirinçlerle oynuyoruz, aktarma yapıyoruz. Azra evde bir çarşaf bulduğu anda yere serip üzerine oturuyor ve oyun bekliyor :)
Azra talep ettikçe raflarımızı değiştireceğim, değiştirdikçe sizinle paylaşacağım :)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder